گفتگوی دو متفکر دربارۀ آیندۀ کمونیسم، سرمایه داری و دموکراسی

مارسل گشه و آلن بدیو

نوشتۀ ناصر اعتمادی

کتاب "چه باید کرد؟" با عنوان فرعی "گفتگو دربارۀ کمونیسم و سرمایه داری و آیندۀ دموکراسی" حاصل مجادلات دو متفکر معاصر فرانسوی "آلن بدیو" و "مارسل گُشه" است که به تازگی در 157 صفحه توسط انتشارات "فلسفه" در فرانسه منتشر *شده است.

کتاب شامل هشت فصل، یک مقدمه و یک نتیجه گیری است که طی آن دو فیسلوف فرانسوی سیر تحول سیاسی و فکری و همچنین چگونگی آشنایی شان را با کمونیسم و افکار مارکس توضیح می دهند و سپس با تشریح وضعیت سرمایه داری معاصر طرح ها و فرضیات شان را دربارۀ نحوۀ خروج از سرمایه داری جهانی شده و گذار به جامعه ای دیگرپیش می نهند.

در فصل نخست کتاب "مارسل گُشه" از جمله نخستین همراهان "کورنلیوس کاستوریادیس" و "کلود لوفر" طی سال های دهۀ 1960 در نشریۀ معروف "سوسیالیسم یا بربریت" شرح می دهد که چگونه او در ادامۀ تأملات اش در خصوص مدرنیته و طرح "خودفرمانی" ("اتونومی")رفته رفته از مارکسیسم فاصله گرفت و به نوعی سوسیالیسم دموکراتیک تمایل پیدا کرد، در حالی که "آلن بدیو" بر گذار خود از "سوسیالیسم" یا "سوسیال دموکراسی" به "کمونیسم" از اواخر دهۀ 1960 تأکید می ورزد.

بزرگ مرد آن است که به پوچی و کوچکی خود واقف گردد!

این ویدئو از سلسله ویدئوهای دکتر ایمان فانی است، توصیه می‌کنم با دقت ببینید: اندیشه پاسکال، فیلسوف، مخترع و ریاضیدان فرانسوی

اگر این ویدئو را از طریق لینک بالا دریافت نمی‌کنید، آن را مستقیماً از این لینک دریافت نمائید: دیدن در آپارات

شکاف تحصیلی بین مردان و زنان ایرانی در حال کاهش است

بنا بر آن‌چه تهران تایمز در شماره‌ی 10 سپتامبر 2018 اعلام کرده است، شکاف تحصیلی بین مردان و زنان در ایران در حال کاهش است. این رقم که 4 دهه‌ی گذشته رقمی بالغ بر 40 درصد بوده امروزه به کمتر از 12 درصد رسیده است. یعنی در حال حاضر تعداد زنان  تنها 12 درصد کمتر از تعداد مردان باسواد جامعه است. همچنین در این نوشته اذعان شده است که تعداد زنان بی‌سواد در ایران رقم 1.800.00 نفر است. با توجه به اینکه نسبت تعداد زنان بی‌سواد به تعداد بی‌سوادان در وسعت جهانی 2 به 3 است، یعنی از هر سه نفر انسان بیسواد در جهان، دو نفر آنان زنان هستند؛ لذا می‌توان گفت در خصوص پر کردن شکاف تحصیلی بین مردان و زنان، جامعه‌ی ایران وضعیت خوبی دارد. 

چهره عریان زن عرب

«مشاهده دختران سودانی که عمل ختنه ای ده چندان وحشیانه تر از عمل دختران مصری را به خود دیده بودند ، مرا سخت به وحشت انداخت . در مصر به قطع کلیتوریس اکتفا میکنند و معمولا تمام ان را هم بر نمی دارند . اما در سودان، عمل ختنه قطع کامل تمامی ارگان های تناسلی بیرونی را در بر میگیرد. انها علاوه بر قطع کلیتوریس ، دو لب بزرگ بیرونی ، و دو لب کوچک درونی را نیز قطع میکنند .تنها دهانه بیرونی مجرای تناسلی انها از اسیب در امان می ماند، البته ان هم بعد از دوختن چند بخیه اضافی، و تنگ کردن ان پس از اتمام عمل ختنه به حدی که خروج خون حیض عملی باشد. نتیجتا در شب ازدواج لازم خواهد شد که با چاقوی جراحی و یا قیچی معمولی ، یک یا هر دو انتهای دهانه مزبور شکافته شود و راه دخول باز گردد. به هنگام طلاق دهانه بیرونی مجرای زن یکبار دیگر دوخته می شود تا مانع روابط جنسی او در اینده گردد. گشایش دهانه مزبور تنها در صورت ازدواج مجدد زن مجاز خواهد شد.»

خط ما پارسی است یا عربی!؟

از صفحه‌ی شخصی آقای  دکتر علی نیکویی در ویرگول

نخستین ابهامی که درباره‎ی عربی بودن خط ما بر اندیشه‌ی کنجکاوان می‌گذرد، که چگونه ایرانیان در کشور پهناور خود، چندین گونه خط و گویش بومی داشته‌اند، یکباره خطی از بیابان‌های تفته و میان قبائل فاقد مدنیت، وام گرفته و به جای خط کهن خود به کاربرده‌اند؟

چرا به ایران برگشتم؟

نوشته‌ای که می‌خوانید از وبلاگ دکتر مصطفی حسینی نقل شده است. این نوشته ابتدا در https://alhosseini.org/ منتشر شده است. سپس ایشان در حساب کاربری «ویرگول» آن را باز نشر داده است. نوشته را همان‌گونه که هست بدون کوچک‌ترین تغییری در این جا نقل می‌کنیم. امید که از خواندن آن نهایت استفاده را ببرید. 

«وقتی در ایرانی خیلی از اینها را شاید درک نکنی و این جوی که درست شده که حتما باید بریم «خارج» درس بخونیم همه را گرفته است. و خودمان هم در درست کردن این جو قطعا نقش داشته ایم. ولی وظیفه اخلاقی همه دوستانی که آنجا و اینجا هستند این است که همانطور که اخبار مثبت را راجع به خودشان منتشر می کنند، معایب و مشکلات را هم بگویند تا خدای نکرده بچه هایی که می خواهند تصمیم به رفتن از ایران بگیرند در تصمیم خود دچار تورش نشوند. من به هرکس که درباره رفتن می پرسد می گویم برای کوتاه مدت برو، مثلا یک دوره مستر، در یک دانشگاه خوب برو، اگر دوست داشتی آنجا را آنوقت دکتری بخوان. به نظرم این بهترین حالت است. هم تجربه آنجا را می کنید و هم با اطلاعات بیشتر راجع به ادامه تحصیل یا برگشت تصمیم می گیرید.»

دکتر محمد نمازی، پزشک فداکار، 1351 – 1275، شیراز

زنده یاد محمد نمازی فرزند حاج محمد حسن تاجر نمازی از تاجران موفق و از خانواده‌های خوش‌نام و بزرگ شیرازی بود. وی در کودکی به خارج از کشور رفت و در سال 1323 شمسی در بحبوحه‌ی جنگ جهانی دوم، پس از مراجعت به کشور و مشاهده‎ی اوضاع نابسامان مردم شیراز که از درد و رنج بیماری‌های لاعلاج و فراگیر در عذاب بودند، تمامی هم و غم خود را برای ایجاد مرکزی طبی و بهداشتی برای درمان مردم فقیر و ناتوان به کار برد. شادروان نمازی، پس از مشورت با اهل فن به این نتیجه رسید که بیشتر امراض و بیماری‌های شایع به دلیل دسترسی نداشتن به آب آشامیدنی سالم و بهداشتی است. در آن زمان امراض گوناگونی نظیر حصبه و وبا جان بسیاری از مردم شهر شیراز و دیگر نقاط ایران را می‌گرفت و اکثر قریب به اتفاق پزشکان یکی از راه‌های عمده‌ی درمان این بیماری‌ها و ریشه کن ساختن آن‌ها را تصفیه و سالم‌سازی آب شرب مردم می‌دانستند. 

مقایسه‌ی نوسازی ایران و ترکیه در دوران رضاشاه و آتاتورک

چرا با اینکه رضاشاه و آتاتورک در تقریباً هم‌زمان بر سر کار آمده و می‌توان گفت که رویکرد اعتقادی یکسانی در امور کشورداری، خصوصاً، غربی‌سازی کشور داشتند؛ در عمل اما، دستادورهای این دو تفاوت‌های زیادی دارد. در مقاله‌ی زیر که به تازگی منتشر شده به خوبی به این موضوع پرداخته شده است. نکات حایز اهمیتی را در مقاله خواهید یافت که هم برای‌تان تازگی دارد و هم دلایل بنیادی تمام تحولات (مثبت و منفی) جامعه‌ی ایران سال‌های بعد را نیز به خوبی درخواهید یافت.

نویسنده: حمید نساج، استادیار علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

چکیده:

سده‌ی بیستم شـاهد پیـدایش دولـت‌هـای شـبه مـدرن در دو کشـور ایـران و ترکیـه بـود. مصـطفی کمـال آتاتورک پس از انحلال امپراطوری عثمانی، اقدامات وسیعی را در زمینه‌ی نوسازی توأم بـا دیـن‌زدایـی آغاز کرد. در ایران نیز رضاخان میرپنج پس از انقراض قاجاریه، راه نوسازی را در غربـی سـازی یافـت. تاریخ روابط خارجی میان دو کشور و بـه خصـوص سـفر تـاریخی رضاشـاه بـه ترکیـه نیـز پیونـد نظـری رویکرد دو زمامدار را عمیق‌تر سـاخت و رضاشـاه در پی‌گیـری سیاسـت غربـی سـازی و بـه ویـژه کشـف حجاب مصمم‌تر شد. اما علی‌رغم شباهت رویکرد نظـری، مقایسـه‌ی اقـدامات غربـی سـازی رضاشـاه و آتاتورک نشان می‌دهد که تفاوت بسیار زیادی در شدت و تنوع این اقدامات وجود دارد. حذف سلسله مراتب مذهبی، انحلال مدارس دینی و دادگـاه‌هـای شـرع، تعطیـل خانقـاه‌هـا، منـع بـه کـارگیری علائـم مذهبی، تدوین قانون مدنی اروپایی و ضداسلام، تغییر الفباء، الزام به قرائت نماز، قرآن و اذان به ترکی و تغییر تعطیلی از جمعه به یکشنبه از جمله اقداماتی بود که توسط آتاتورک صـورت پـذیرفت، ولـی در ایران انجام نشد. همچنین نوع مقاومت در برابر غربی سـازی متفـاوت بـود. بسـیج اجتمـاعی فراگیـری در توصیف کند «مذهب و سازمان روحانیت» است. علاوه بر این، فقدان سنّت اندیشـه‌ای عمیـق در ترکیـه، هم‌جواری ترکیه با غرب، وجود دیوان‌سالاری قوی به جا مانده از امپراطـوری عثمـانی و تهدیـد مرزهـای ترکیه توسط یونانی‌ها از دیگر عوامل مؤثر به شمار می‌آید. در این پژوهش از رویکرد تحلیل تاریخی و روش تحقیق مقایسه‌ای استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها:

ایران؛ ترکیه؛ رضاشاه؛ آتاتورک؛ غربی سازی؛ نوسازی؛ مذهب؛ اسلام؛ روح

لینک مقاله: (PDF) - متن بر روی سایت (HTML)

چگونه از عقاید احمقانه بپرهیزیم؟

مقدمه

برتراند آرتور ویلیام راسل (زاده‌ی ۱۸ می ۱۸۷۲ – درگذشته‌ی ۲ فوریه ۱۹۷۰). ریاضیدان، منطق‌دان و فیلسوف بریتانیایی بود که آثارش در مورد تحلیل منطقی، فسلفه‌ی قرن بیستم را تحت تاثیر قرار داد. برتراند راسل که موفق به کسب جایزه‌ی نوبل نیز شد، در گفتاری کوتاه با عنوان «چگونه از عقاید احمقانه بپرهیزیم؟»، به روشنی به آسیب شناسی آفات تعصب، جزم و جمود، پیش‌داوری و …. در باورهای آدمی می‌پردازد. برای پرهیز از انواع عقاید احمقانه‌ای که نوع بشر مستعد آن است، نیازی به نبوغ فوق بشری نیست. چند قاعده‌ی ساده شما را اگر نه از همه خطاها، دست کم از خطاهای ابلهانه بازمی‌دارد.

 

برای بچه‌ها به‌جای تبلت بیلچه بخرید

یادگیری کودکان وقتی به بهترین شکل اتفاق می‌افتد که با بدن خود درگیر جهان خارج شوند

امروزه روز، تمام ابعاد زندگی ما با اینترنت عجین شده است. حتی می‌توان گفت دیگر تقریباً هیچ کاری را نمی‌توان بدون اینترنت انجام داد. در این میان اما، مانند هر مخلوق بشری دیگری، اینترنت هم محل بحث دارد که آیا تمام کارکردهای آن مفید هستند؟ آیا باید از ورود آن در هر قسمت از زندگی فردی و اجتماعی خود استقبال کنیم؟ مهم‌تر از آن وسایلی هستند که با آن‌ها اینترنت را دریافت می‌کنیم. به این بهانه که اینترنت همه جا نیاز است، کامپیوتر‌های شخصی، تبلت‌ها، لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌های تلفن همراه همه جا با ما هستند. البته همه‌ی ما می‌دانیم که تنها کارکرد این وسایل دریافت اینترنت نیست، آن‌ها کارکردهای مثبت و منفی دیگری نیز دارند.