تئوری انتخاب: تو آن می‌شوی که خود انتخاب می‌کنی

مطابق آنچه تئوری انتخاب به ما می‌گوید هر رفتاری که از ما سر می‌زند یک انتخاب است. خواه این رفتار تلاش برای بازآفرینی تمام زندگی باشد یا احساس قربانی بودن و افسرده بودن. باید به این نکته توجه داشت که هر کدام از اینها در نهایت یک انتخاب است. هر چقدر هم که مسائل بیرونی را برشمریم در نهایت نمی‌توانیم مسئولیت هر فرد در مقابل مسائل زندگی‌اش را نادیده بگیریم.

قسمتی مقدمه کتاب تئوری انتخاب

هر چه از ما سر می‌زند یک «رفتار» است. هر رفتار دو ویژگی دارد:

 ۱٫ از درون ما برانگیخته می‌شود. ۲٫ معطوف به هدفی است.

هدف هر رفتار برآورده شدن یکی از ۵ نیاز اساسی زیر را دنبال می‌کند:

 ۱٫ عشق و احساس تعلق، ۲٫ قدرت، ۳٫ تفریح، ۴٫ آزادی، ۵٫ بقا و زنده ماندن.

گذشته، دروان کودکی، محیط خانواده و جامعه، شیمی مغز و لایه‌های پیچیده‌ی آن و فعالیت‌های هورمونی بدن، هرکدام تأثیر زیادی بر روی ما دارند ولی ما مقهور این عوامل نیستیم و در مواجه با این عوامل «رفتار نهایی» جهت رسیدن به خواسته‌ها را خودمان انتخاب می‌کنیم و همین رفتارها هستند که آینده‌ی ما را رقم خواهند زد. پس هر گاه در چمبره‌ای از مشکلات گیر کرده‌ایم بهتر این است که مسئولانه و با پذیرش واقعیت به گذشته بنگریم و به جای سرزنش هر کسی و هر چیزی، به این بی‌اندیشیم که چگونه «انتخاب» کرده‌ایم که این شده است روز و حال ما. پرخاشگری یا سکوت، انزوا و یا اجتماعی بودن، افسردگی، اقدام به خودکشی، راه معالجه را جستجو کردن، مطالعه، تفکر، مشورت جویی و … هر کدام رفتاری هستند که توسط خود ما انتخاب می‌شوند. که البته نتایج خاص خود را به دنبال خواهند داشت.هرگاه در رسیدن به خواسته‌های خود ناکام می‌مانیم، دست به رفتاری می‌زنیم که گمان می‌کنیم ما را به هدف مطلوب خواهد رساند. اگر قتل، تجاوز به عنف، سرقت، قانون گریزی و … در دنیای اطراف ما وجود دارد، باید از خود بپرسیم چرا این آدم‌ها در رسیدن به خواسته‌های خود ناکام مانده‌اند و چرا دست به چنین انتخاب‌هایی زده‌اند؟آموزش و یادگیری این «تئوری انتخاب» به آزادی و اختیار شخصی ما در تمام جنبه‌های زندگی منتهی خواهد شد و نور امید را در دل ما زنده خواهد ساخت:ما برآیند نیروها و عوامل بیرونی نیستیم. ما قربانی گذشته‌ی خود نیستیم. ما بازیچه‌ی لایه‌های زیرین مغز و هورمان‌ها نیستیم. ما رفتار خود را انتخاب می‌کنیم و تاکنون نیز چنین کرده‌ایم.

تئوری انتخاب، درآمدی بر روانشناسی امید. صص ۱۵ - ۱ اثرِ دکتر ویلیام گلسر ترجمه‌ی دکتر علی صاحبی انتشارات سایه‌ی سخن.