معرفی کتاب شناخت هنر رمان
مروری بر کتاب شناخت هنر رمان
کتاب «شناخت هنر رمان» یکی از بهترین کتابها در حوزۀ نقد و نظریۀ ادبیات داستانی است. کاترین لِوِر، نویسندۀ این اثر، استاد ادبیات دانشگاه ولزلی ایالت ماساچوست است. او در این کتاب بهصورت کاملاً عینی و آموزشی و بهدوراز بحثهای انتزاعی به تأمل دربارۀ رمان پرداخته است و حاصل سالها تدریس این واحد درسی را با زبانی ساده، روان و دقیق با ما به اشتراک گذاشته است.
«شناخت هنر رمان» پنج فصل دارد و نویسنده میکوشد در هر فصل به یک پرسش پاسخ دهد. لِوِر فصل اول کتابش را به تعریف رمان اختصاص داده است. او رمان را «روایتی نوشتاری و منثور میداند که طولانی است و خواننده را به دنیایی واقعی خیالی میبرد که تازه است، زیرا آفریدۀ نویسنده است» (لِوِر، ۱۳۸۱: ۳۷). فصل دوم کتاب به بررسی رابطۀ رمان و رماننویس مربوط میشود و درصدد پاسخ به این پرسش است که رماننویس چگونه رمانش را مینویسد و خلق میکند. در فصل سوم، نویسنده به رابطۀ رمان و خوانندۀ رمان میپردازد و این مسئله را مطرح میکند که خوانش خلاقانۀ رمان چگونه اتفاق میافتد. فصل چهارم کتاب رابطۀ رمان و منتقد رمان را واکاوی میکند. لِوِر در اینجا منتقد و خواننده را یکی میداند و بر این باور است که «گرچه دو واژۀ خواندن و نقد در ظاهر تفاوت دارند، اما در واقع خواندن رمان و نقد رمان دو فعالیت جداگانه نیستند. بیشتر مردم بر این عقیدهاند که هر کسی میتواند رمان بخواند، ولی تنها عدۀ معدودی هستند که میتوانند رمانی را نقد کنند. بااینحال خواندن و نقد یک چیز بیش نیست، خوانندۀ آگاه منتقد است» (همان: ۸۰). در نهایت نویسنده در فصل آخر کتابش به بررسی رابطۀ رمان و دانشجوی ادبیات میپردازد و تمایز منتقد رمان و دانشجوی ادبیات را چنین برمیشمرد: «همانگونه که دیدیم فرقی بین خواننده و منتقد رمان نیست، زیرا منتقد در اصل خوانندۀ آگاه است و قدرت بیان دارد؛ ولی بین منتقد و دانشجوی ادبیات تفاوتی هست. البته هر منتقدی تا اندازهای دانشجوست و هر دانشجویی تا حدی منتقد است. این تمایز مربوط به شخص آن دو نیست، بلکه در مطالبی است که میخوانند. دانشجوی ادبیات دربارۀ رمان میخواند، ولی منتقدْ رمان میخواند. هر دانشجویی که رمان خوانده است پس منتقد است و هر منتقدی که دربارۀ رمان خوانده است، پس دانشجوست» (همان: ۱۴۲).
مشخصات کامل کتاب
- نام کتاب: شناخت هنر رمان
- نویسنده: کاترین لِوِر
- مترجم: محمدرضا قلیچخانی
- نوبت چاپ: اول
- محل چاپ: تهران
- ناشر: روزنه
- سال چاپ: ۱۳۸۱
- تعداد صفحات: ۱۶۶