معرفی کتاب جنبه‌های رمان
مشخصات کتاب
- نام کتاب: جنبه‌های رمان
- نویسنده: ادوارد مورگان فورستر
- مترجم: ابراهیم یونسی
- نوبت چاپ: ششم
- محل چاپ: تهران
- ناشر: نگاه
- سال چاپ: ۱۳۹۱
- تعداد صفحات: ۲۲۲
نگاهی به کتاب جنبه‌های رمان
شاید کمتر کتابی در حوزۀ نقد و نظریۀ ادبیات داستانی بتوان یافت که به تمایزی که فورستر در «جنبه‌های رمان» بین داستان و طرح قائل شده است، اشاره نکرده باشد: «داستان را به‌عنوان نقل رشته‌ای از حوادث که برحسب توالی زمانی ترتیب یافته باشند تعریف کردیم. طرح نیز نقل حوادث است با تکیه بر موجبیت و روابط علت و معلول. «سلطان مرد و سپس ملکه مرد» داستان است؛ اما «سلطان مرد و پس از چندی ملکه از فرط اندوه درگذشت» طرح است؛ در اینجا نیز توالی زمانی حفظ شده، لیکن سببیت بر آن سایه افکنده است» (فورستر، ۱۳۹۱: ۱۱۸ ـ ۱۱۰).
جنبه‌های رمان در اصل مجموعه‌ای از سخنرانی‌های ادوارد مورگان فورستر، رمان‌نویس و منتقد انگلیسی، در دانشگاه کمبریج است که آن‌ها را به‌صورت مکتوب درآورده و در سال ۱۹۲۷ منتشر کرده است. فورستر در این سخنرانی‌ها ابتدا رمان را تعریف می‌کند و سپس به بررسی این نوع ادبی را از منظرِ داستان، شخصیت، طرح، فانتزی، فرابینی و انگاره و آهنگ می‌پردازد و در هر مورد می‌کوشد با ارجاع به رمان‌های مطرح و شناخته‌شده، سخنانش را روشن و قابل‌فهم کند.
جنبه‌های رمان را ابراهیم یونسی به فارسی برگردانده است و متأسفانه ناچارم بگویم که ترجمۀ یونسی از این کتاب، ترجمۀ بسیار بدی است با نثری آشفته و پرغلط، آن‌قدر که خواندن و فهمیدن بخش‌هایی از کتاب با جان کندن هم میسر نمی‌شود.
